ابوالقاسم حسین بن روح نوبختی به عنوان نایب سوم امام زمان در دوران غیبت صغری
مشاهیر و فرزانگان آوه ؛ ساوه
قسمت (۱)
این که در قرون نخستین و میانی اسلام، راویان و قضات و دولتمردان بسیاری از منطقه آوه برخاسته اند بدون شک به واقعیت نزدیک است . وهمین مشاهیر و فرزانگان یادگاران پر ارزش و بی بدیل این سرزمین بوده وبر تارک تاریخ به خوبی درخشیده اند بهمین دلیل فرصت را غنیمت شمرده وسعی خواهد شد در هرقسمت به یکی از این مشاهیر به اختصار و براساس توالی تاریخی از قرن چهارم به بعد اشاره شود تا نسل جوان با سرمایه های فرهنگی و اصیل زادگاهشان ( آوه) بیشتر آشنا گردند .
۱/ محمد ابن عبدیل آبی؛
وی همسر زنی زینب نام در آوه ،که نزد ابوالقاسم بن روح نوبختی "سومین نایب خاص امام عصر _عج_ " رفت تا اموالی را به او تقدیم کند . وی شخصی به نام جعفر بن محمد بن متیل را نیز به عنوان مترجم همراه برده بود. ولی وقتی به حضور علی بن حسین روح نوبختی رسید ،نوبختی با او به لهجه ی آوی فصیح احوال پرسی کرد و نیازی به مترجم نیفتاد.جمله فارسی که نوبختی بر زبان آورد چنین است : " زینب چونا ، چون بدا ،کولیه چون است ؟ "
که مراد از آن چنین است : " زینب چطوری ؟ کجا بودی ؟ فرزندانت چطورند ؟ "
قدیمی ترین سند ذکر این روایت " کمال الدین ابن باویه صدوق است و بقیه منابع ، مستقیم یا با واسطه نقل کرده اند .
گرد آورنده : حسین محمد یاری
متن و ترجمه کمال الدین و تمام النعمه - کتابخانه دیجیتال (بازار
ترجمه كمال الدين
مشخصات كتاب:
سرشناسه : ابن بابويه، محمد بن علي ، ۳۱۱- ۳۸۱ق.
عنوان قراردادي : كمال الدين و تمام النعمه .فارسي
عنوان و نام پديدآور : متن و ترجمه كمال الدين و تمام النعمه/ تاليف شيخ صدوق ابي جعفر محمدبن علي بن الحسين قمي قدس سره؛ مترجم منصور پهلوان.
مشخصات نشر : قم: مسجد مقدس جمكران ، ۱۳۸۲.
مشخصات ظاهري : ۲ج.
شابك : ؛ ۵۵۰۰۰ ريال : دوره 964-6705-82-0 : ؛ ۱۵۰۰۰۰ ريال : دوره، چاپ ششم 978-964-6705-82-1 : ؛ ج. ۱ 964-6705-85-5 : ؛ ۱۰۰۰۰ ريال: ج.۱، چاپ چهارم 964-6705-85-5 : ؛ ۱۰۰۰۰ ريال (دوره، چاپ پنجم) ؛ ج. ۱، چاپ ششم 978-964-6705-85-2 : ؛ ج.۲، چاپ چهارم 964-6705-86-3 : ؛ ج. ۲ 964-6705-86-3 : ؛ ج. ۲، چاپ ششم 978-964-6705-86-9 :
يادداشت : ج. ۱ و ۲ (چاپ چهارم: بهار ۱۳۸۶).
يادداشت : ج. ۱ (چاپ چهارم: زمستان ۱۳۸۶).
يادداشت : ج. ۱ و ۲ (چاپ ششم: زمستان ۱۳۸۸).
يادداشت : ج. ۲ (چاپ پنجم: زمستان ۱۳۸۶).
موضوع : احاديث شيعه -- قرن ۴ق.
موضوع : مهدويت-- احاديث
شناسه افزوده : پهلوان، منصور، ۱۳۳۲ - ، مترجم
رده بندي كنگره : BP۱۴۱۵ /م۹ الف ۲۴۰۴۱ ۱۳۸۲
رده بندي ديويي : ۲۹۷/۲۱۲
شماره كتابشناسي ملي : م ۸۲-۲۵۰۰۱
عناوين اصلي كتاب شامل:
جلد اول ؛ جلد دوم
ابوالقاسم حسین بن روح نوبختی به عنوان نایب سوم امام زمان در دوران غیبت صغری
466- نوبختی آوی
ابوالقاسم حسین بن روح نوبختی به عنوان نایب سوم امام زمان در دوران غیبت صغری..
عموم کتالهائی که درباره امام زمان (عج) بحثاوی نموده اند مانند (غیبت شیخ طوسی ) ء( غیبت محمد بن ابراهیم نعمائی )( حصال شیخ صدق) ء ( کمال الدین شیخ صدوق ) ء ( صدیقه الشیعه مقدس اردبیلی ) ء( بحارالانوار مجلسی) ء ( سفیه البحار محدث قمی ) ( منتهی الامال محدث قمی ) وغیر اینها
از ابوالقاسم حسین نوبخت به عنوان نایب سوم امام زمان در دوران غیبت صغری نام برده اند ودربعضی از منابع سالهای دوران نیابت آنان را بدین شرح ذکر نموده اند (عثمان بن سعید عمری 40 سال) ( محمدبن عثمان عمری 5 سال ) ابوالقاسم خسین بن روح نوبخختی 21 سال ) و(علی بن محمد بن محمد سمری 3 سال ) ولی هیچیک از منابع بطور صریح ذکر نکرده اند از اینکه حسین بن روح نوبختی اهل کدام سرزمین بوده است اما در شرح حال زینب آوی که در جای خود در این مجموعه آمده است که (حسین بن روح نوبختی با زینب آوی به زبان مردم آوه سخن گفته ) می رساند که حسین بن روح بوبختی به زبان مردم آوه کاملا تسلط داشته است وهمین آشنایی کاملش به زبان آوی احتمال زیاد می رود که وی اهل آوه باشد.
وبا توجه به اینکه مردم آوه وچند شهر دیگر ایران از صدر اسلام عموما شیعه علوی بوده اند وتعداد قابل توجهی اهل علم از آن دیار که ازنظر وسعت توسعه زیادی نداشته وندارد بر خاسته است وعده بسیاری از آنان در این تالیف آورده شده اسا
احتمال مزبور رابه تقین نزدیکتر می کنند
بنابر این اینکه بعضی از تذکره نویسان می پندارند که حسین بن روح آوی بوده است شاید به همین علت باشد .1
به زادگاه ابوالقاسم حسین بن بوبختی آوی شهر باستانی آوه خوش آمدید
عکس استاد محمد یاری آوه
دکتر ابوالقاسم فخاریان صفجه -1026 -1027
6- حسین بن روح نوبختی آوی صفحه 157
ابوالقاسم حسین بن بوبختی
از مردان نامی ودانا وتوانای خاندان بزرگ شعیه ایرانی نوبختی است که مقیم بغداد بودند ودرمیان آنان علمل . وحکما ومتکلمان نام آوری برخاستند. وخدمات گرانقدی به آیین پاک تشیع نمودند.
حسین بن روح . سومین نایب از ( نواب اربعه ) وسفرای چهارگانه حضرت امام زمان (عج ) است که از سال 304 یا 305 ه ق.پس از رحلت نایب دوم امام یعنی محمد عثمان بن سعید عمروی تا سال 326 ه ق رابط میان شعیان وامامغایب بود وکارهای مهم شیعیان به وسیله اوحل وفصل می شد.
نخستین توفیعی که راجع به (حسین بن روح ) از ناحیه مقدسه (6 شوال 305 ه ق)شرف صدور یافت بدین گونه بود
ما اورا می شناسیم خداوند همه خوبیها ورضای خودرابه اوبشناساند ووی را با توفیعات خود سعادتمندگرداند. از نامه اواطلاع یافتیم وبه وثوق او اطمینان داریم
اودر نزد ما جایگاهی دارد که وی رمسور می گرداند. خداوند احسان ونیکی خود را درباره اوافزودن کند
حسین بن روح کتاب التادیب رانوشت وبه قم فرستاد وبه جمعی از فقهای آنجا نوشت این کتاب را مطالعه کنید وببنید ایا چیزی خلاف نظر شما در ان هست ؟
فقهای قم پس از مطالعه نوشتند . تمام مسایل آن صحیح است وچیزی مخالف رای مادر آن نیبست.
از اینجا میزان علم وفقه واحاطه وی به خوبی معلوم می گردد زیرا قم مرکز فقها ومحدثین شیعه بوده وبا این وصف کتاب اومورد تصویب کامل آنان قرار گرفته است
شیخ صدوق از محمد بن علی بن متیل روایت می کند که.
زنی به نام زینب از اهل آبه (آوه) همسر محمد بن عبدیل ابی (آوهای ) 300 دینارسهم امام داشت آن را نزد عمویم جعفر بن محمد بن متیل آورد وگفت می خواهیم این مال را ار من گرفته وبه ابوالقاسم حسین بن روح تسلیم کنی عمویم مرا با زن به نزد حسین بن روح فرستاد تا درخواست اورابرای وی ترجمه کنک چون به خدمت حسین بن روح رسیدیم با زبان فصیح مردم آبه (اوه) با وی سخن گفت وپرسید (زینب! چونا .خوبذا کوابذ! چون است ؟ یعنی زینب ! چطوری . خوبی . کجا بودی ازبچه هایت چه خبر؟ وقتی من دیدم حسین بن روح با زبان زن آشنایی دارد پول رابه اودادم برگشتم..1 ادامه دارد
منابع :آوه دومیم
-------------------------------
1- حسین بن روح نوبختی آوی (آوه ای)
ابوالقاسم حسین بن بوبختی
از مردان نامهی ودانا وتوانای خاندان بزرگ شعیه ایرانی نوبختی است که مقیم بغداد بودند ودرمیان آنان علمل . وحکما ومتکلمان نام آوری برخاستند. وخدمات گرانقدی به آیین پاک تشیع نمودند.
حسین بن روح . سومین نایب از ( نواب اربعه ) وسفرای چهارگانه حضرت امام زمان (عج ) است که از سال 304 یا 305 ه ق.پس از رحلت نایب دوم امام یعنی محمد عثمان بن سعید عمروی تا سال 326 ه ق رابط میان شعیان وامامغایب بود وکارهای مهم شیعیان به وسیله اوحل وفصل می شد.
نخستین توفیعی که راجع به (حسین بن روح ) از ناحیه مقدسه (6 شوال 305 ه ق)شرف صدور یافت بدین گونه بود
ما اورا می شناسیم خداوند همه خوبیها ورضای خودرابه اوبشناساند ووی را با توفیعات خود سعادتمندگرداند. از نامه اواطلاع یافتیم وبه وثوق او اطمینان داریم
اودر نزد ما جایگاهی دارد که وی رمسور می گرداند. خداوند احسان ونیکی خود را درباره اوافزودن کند
حسین بن روح کتاب التادیب رانوشت وبه قم فرستاد وبه جمعی از فقهای آنجا نوشت این کتاب را مطالعه کنید وببنید ایا چیزی خلاف نظر شما در ان هست ؟
فقهای قم پس از مطالعه نوشتند . تمام مسایل آن صحیح است وچیزی مخالف رای مادر آن نیبست.
از اینجا میزان علم وفقه واحاطه وی به خوبی معلوم می گردد زیرا قم مرکز فقها ومحدثین شیعه بوده وبا این وصف کتاب اومورد تصویب کامل آنان قرار گرفته است
شیخ صدوق از محمد بن علی بن متیل روایت می کند که.
زنی به نام زینب از اهل آبه (آوه) همسر محمد بن عبدیل ابی (آوهای ) 300 دینارسهم امام داشت آن را نزد عمویم جعفر بن محمد بن متیل آورد وگفت می خواهیم این مال را ار من گرفته وبه ابوالقاسم حسین بن روح تسلیم کنی عمویم مرا با زن به نزد حسین بن روح فرستاد تا درخواست اورابرای وی ترجمه کنک چون به خدمت حسین بن روح رسیدیم با زبان فصیح مردم آبه (اوه) با وی سخن گفت وپرسید (زینب! چونا .خوبذا کوابذ! چون است ؟ یعنی زینب ! چطوری . خوبی . کجا بودی ازبچه هایت چه خبر؟ وقتی من دیدم حسین بن روح با زبان زن آشنایی دارد پول رابه اودادم برگشتم.
کتاب ساوه شهرباستانی جلد اول دوم
نوسینده : احمد نعمتی جلد اول ص- 51- 52
تهیه کننده/ محمدشرافت ساوجی 30 بهمن 1398
------------------------------
آوه شهرکی است که مورد توجه حضرت بقیه الله الاعظم ولی عصر (عج) بوده است و
(( حسین بن روح نوبختی )) نفر سوم از نواب اربعه ان حضرت در زمان غیبت صغری از مردم آوه بوده وبه زبان آوی فصیح سخن گفته است { اقبال عباس خاندان بوبختی 211 شیخ صدوق محمد بن بابویه کمالدین وتما النعمه 227 شیخ طوسی ابوجعفر سابقه تاریخی ورجال ومفاخر سامان گرفته است
نامه ساوه (مجموعه مقالههای ساوه پژوهی)
پدیدآور: مرتضی ذکایی ساوجی
آوه درگذر تاریخ صفحه 103 -123
-------------------------------------------------
از ویکیپدیا، دانشنامهٔ آزاد
https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AD%D8%B
----------------------------------
مرقد حسین بن روح نوبختی | |
----------------------------------
کتاب فرهیتخگان ساوه
دکتر ابوالقاسم فخاریان صفجه -1026 -1027
http://aveh86.blogfa.com/
تهیه کننده /محمد شرافت ساوجی چهارشنبه7 خرداد 1399